«Кедергілерді бұзып, көпір саламыз»
Қарағанды мемлекеттік индустриялық университетінің баспасөз хатшысы Светлана Егорова Амстердам қ. ЖИТС бойынша (AIDS-2018) өткен XXII халықаралық конференцияға қатысты.
Бұл оқиға «Кедергілерді бұзып, көпір саламыз» атты дивизбен өткізілді, бұл конференция ЖИТС және АИТВ қарсы жаһандық күрес шеңберінде тарихта қалады. Конференцияға 160 астам елден 16000 астам алам қатысты, оның ішінде дәрігерлер, дәрі-дәрмек өндірушілері, ғалымдар, құқық қорғаушылар, саясаткерлер, журналистер, үкіметті емес ұйымдар өкілдері, еріктілер және ЖИТС өмір сүретін адамдар. Іс-шараға қатысқан танымал тұлғалардың ішінде ЖИТС-инфекциясының таралуымен күресуге үлкен үлкен қосқан медиялық жеке тұлғалар – ханзада Гарри, АҚШ бұрынғы Президенті персондар Билл Клинтон, әнші Элтон Джон, актриса Шерлиз Терон, әнші Кончита Вюрст болды.
Әлемде АИТВ-инфекциясымен және ЖИТС ауруына шалдығу және өлім деңгейі төмендеуде, бірақта тек ғана Шығыс Еуропа және Орталық Азиада (ВЕЦА) өте күрделі шиеленіскен жағдай қалыптасқан: ЖИТС таралу темпі бұл аймақтарда жоғары бірінші орында, соңғы жылдары өлім жағдайы 38% жоғарлады. Жоғарыда айтылғандарға қатысты ЖИТС күресу тарихында бірінші рет елдің назары ВЕЦА өңіріне ауды.
ҚМИУ баспасөз хатшысы Светлана Егорова он жылдам артық уақыт ішінде ЖИТС және АИТВ қатысты мәселелерді баспасөз бетінде ел назарына ұсынуда, ол арнайы медиа-степендия иегері атады, осы степендия шеңберінде конференцияға қатысу мүмкіндігіне ие болды. Сонымен бірге бұл арнайы медиа-степендия журналистер, әртүрлі үкіметті емес ұйымның 100 астам өкіліне берілді.
Жалпы конференция аясында 500 астам іс-шаралар өткізілді. Негізгі бағдарламада мәжілісті отырыстар, біліктілікті арттыруға арналған семинарлар, арнайы сессиялар, стенді баяндамалар, ауызша тұсаукесерлер және т.б. шаралар өткізілді, ал «Жаһандық қалашықта» қоғамға қолжетімді – пікір-таластар, воркшоптар, фильмдер, театрлық көріністер, жастар сессиялары ұйымдастырылды. Осының барлығы тәжірибемен алмасуға, ЖИТС бойынша жаңа зерттеулер және алдын алу шаралары туралы көп мағұлмат жинауға, табысты әлеуметтік кампанияларға қолдау көрсетуге мүмкіндік берді. Сонымен қатар конференция негізінен ағылшын тілінде жүргізілді, шамамен қырық сессия орыс тіліне аударылды. АИТВ-сыз әлем, тиімді емдеу және алдын алу, зиянды деңгейді төмендету – осы тақырыптар конференцияның барлық жұмысының өзегі болды.
Амстердам қ. ЖИТС бойынша халықаралық конференцияның қортындысы бойынша қарар қабылданды, онда 2016 жылы Дурбан қ. өткен конференциядан кейін ғылыми зерттеу жұмыстары әлемдік деңгейде танылды, АИТВ емделушідегі анықталмаған вирустық жүктеме кезінде ол басқа адамға жұқпайтындығы расталды. Сонымен бірге жалпы АИТВ алдын алу жұмыстары жеткілісіз деңгейде, халықтың негізгі тобы әйелдер және қыздар арасында АИТВ жұқтыру жағдайы жоғары. Стигматизациялану, гендерлік теңсіздік, саяси еріктіліктің жетіспеушілігі, қаржыландыруды қысқарту және көптеген басқада себептер АИТВ қарсы күресуді тежейді. Осылайша, қоғам, саясат және биілік ЖИТС эпидемиясымен күресудің нағыз ортасында. Олардың өзара келісіміне жаһандық мақсаттарды денсаулық сақтау қызметімен барлық халықты қамту тәуелді.
Халықтың әлеуметті қорғалмаған ең әлсіз және маргиналдандырылған (салдарында эпидемияны тоқтау үшін) топтарына көмек көрсетуге қатысты тиімді қолжетімділікті кеңейтуді қамтамасыз ету үшін азаматтық қоғамның өкілдері және белсенділері, ғалымдар және зерттеушілер бірге жұмыс жасаулары керек. Амстердам қ. өткен конференция эпидемиямен күреуге қатысты бәрін қамтушы және мультисекторлы тәсілдердің қарқынды дамуына ықпал ететін көпір болды. Қазіргі таңда қоғам, саясат және биілік АИТВ эпидемиясына қарсы жауап ретінде әділ және бәрін қамтуды қамтамасыз ету үшін бірігіп күресу қажет.