30 мамырда қалалық тарихи-өлкетану мұражайында Саяси қуғын-сүргін құрбандарын еске алу күніне арналған «Төңкерілген әлем: мұрағат құжаттары сөйлейді» атты сұхбат алаңы өтті. Іс-шараға ҚМИУ студенттері белсенді қатысты.

Сұхбат алаңына қатысушылар қуғын-сүргінге ұшыраған және бірнеше жылдан кейін ақталған барлық теміртаулықтардың есімдері бар бірегей құжаттарды көрсетті. Бұрын ешкім осындай санақ жүргізбеген, сондықтан мұражай қызметкерлеріне Ұлттық қауіпсіздік комитеті арқылы біраз ақпарат жинауға тура келді. Бірегей тізіміндегі 189 есімнен – 42 адам ату жазасына кесілді (олардың аты-жөні қызылмен сызылған), қалғандары Сталиндік лагерьлерде 15 жылдан 25 жылға дейін түрмеге жабылды.

189 – саны Теміртау қаласынан бастау алған шағын Самарқан кенті үшін өте үлкен. Қуғын-сүргінге ұшырағандардың есімдері ұмыт болған. Бұл адамдар туралы ақпарат әзірге қысқа құрғақ мұрағат анықтамаларында ғана бар. Тізім еш жерде және ешқашан жарияланбаған, сондықтан мұражай қызметкерлері ҚМИУ студенттеріне бұл адамдар мен олардың жақындарына қатысты қандай да бір ақпаратты табуға болатын іздеу үйірмесін ұйымдастыруды ұсынды.

Сұхбат алаңының аясында бірқатар мәселелер айтылды, соның ішінде:

– қуғын-сүргін аяқталғаннан кейін онжылдық өткен соң көтерудің және тоталитаризм дәуіріне қатысты мұрағаттық құжаттарды жариялаудың мағынасы бар ма?

– қуғын-сүргін шараларын ақтауға бола ма? Тұтқындар күшімен көптеген өнеркәсіптік нысандар салынды, солай мүмкін мақсат қаражатты ақтайды ма?

– жаппай қуғын-сүргін және ауыр жазалау шараларын қолдану немен байланысты?

– Сталиндік қуғын-сүргін мен ҚР халқының этникалық құрамы бір-бірімен қалай байланысты?

– 1937-38 жылдарында сіз үшін әдеттегі қандай әрекеттерге сіз сотталуыңыз мүмкін едіңіз?

– жақындарыңызға сталиндік қуғын-сүргін туралы айтар ме едіңіз? Сіздің отбасыңызда қуғын-сүргінге ұшыраған бар ма?

Пікірталастарға ҚМИУ студенттері белсене қатысты және осы тақырыптың маңыздылығын атап өтті. Түрлі ұлт өкілдері Земфира Атакулова, Савелий Елефтериади және Леонид Ким қуғын-сүргінге ұшыраған және Қазақстанға көшірілген өз ата-бабаларының тарихы туралы айтты.

ҚМИУ баспасөз қызметі

Филадельфияда екінші қазақстан-американдық университетінің ректорларының форумы жалғауда.

Қазақстан делегациясының құрамында ҚР БҒМ вице-министрі А. Аймағамбетов, «Халықаралық бағдарламалар орталығы» АҚ вице-президенті, З. Төребекова, бірқатар жоо, оның ішінде Абай атындағы Қазақ ұлттық педагогический университеті, Қарағанды мемлекеттік индустриялық университеті, Л.Гумилев атындағы Еуразиялық ұлттық университет, С.Торайғыров атын. Павлодар мемлекеттік университеті, Оңтүстік-Қазақстан мемлекеттік педагогикалық университеті, Аматы энергетика және байланыс университеті, М.Әуезов атындағы Оңтүстік-Қазақстан мемлекеттік университеті,  Қарағанды мемлекеттік техникалық университеті, тараз инновациялы-гуманитарлық университеттерінің ректорлары бар.

Халықаралық жоғары білім саласының қызметкерлерінің қауымдастығы – NAFSA – әлемдегі коммерциялық емес үлкен ұйым, ол халықралаық білім және алмасу іс-шараларымен айналысады, оның құрылғанына 70 жыл болды. NAFSA құрамына 150 астам елдің 10 000 өкілі мүше. Бүгін 31 мамыр күні NAFSA-2018 шеңберінде президенттер және ректорлар саммиті өтеді. Осыған байланысты NAFSA маңызды оқиға көрме залдарымен кеңауқымды форума дайындалды, мұнда әрбір университет өзінің білім саласындағы жетістігін көрсету мүмкіндігіне ие. Жоғары білім жәрмеңкесінің көрме залында  американдық университеттер отандық жоо серіктестік келісім шарттарын, сонымен бірге қазақстандық университеттермен өзара тиімді қарым-қатынасты нығайтуға бағытталған келісім шарттарға қол қойылды.

Кешегі күні форумының жұмысы Халықаралық білім орталығы, Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі, Пенсильвания Университетінің лауазымды тұлғаларының құттықтау сөзімен басталды. Форум шеңберінде Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі брифинг өткізді, сонымен бірге Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі және Халықаралық білім орталығы арасында Меморандумға қол қойылды.

ҚМИУ ректоры Б. А. Жаутіков мәжілісті дискуссиялардың бірінде «Қазақстандық университеттерге арналған ағымды басымдылықтар, мәселелелер және мүмкіндіктер» тақырыбында баяндама жасады. Сол күні B2B шеңберінде қазақстандық және американдық университеттер арасындағы кездесу өткізілді.Қазақстандық делегация Pennsylvania State University кампусын және жоо бизнес-инкубаторында болды.

ҚМИУ баспасөз қызметі

Экономика, менеджмент, социология, философия, кәсіпкерлік, лингвистике, психология, дінтану, журналистика, антропология бойынша он сегіз оқулық «Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық» бағдарламасы шеңберінде аударылған және еліміздің мемлекеттік университеттерінде тегін таратылды. Біріншілердің қатарында Қарағанды мемлекеттік индустриялық университеті (ҚМИУ) жаңа оқулықтардың 1485 данасын алды.

Мемлекет басшысы Н.Ә.Назарбаев өзінің қоғамдық сананы жаңғырту бағдарламасында гуманитарлық ғылымдарға көңіл бөліп, атап өтті: «Біздің елімізге қарапайым инженерлер және дәрігерлер қажет емес, қазіргі уақытты және болашақты жақсы түсінетін адамдар қажет. Президент еліміздің азаматтары үшін үздік әлем әдебиеттері қолжетімді болу үшін жағдай жасады. Аудару үшін оқулықтар бірнеше меже бойынша таңдалды: олар әлемнің жүздеген жеткші университеттерінің оқу бағдарламасында қолданылады, кем дегенде үш рет қайта басылған, соңғы басылым үш жылдан кем емес уақыт аралығында болуы тиіс. Сонымен бірге, кітап мазмұны идеологиялық тұрғыдан бейтараптылық талабына сәйкес. Оның мультимедиялық құрамдас (мысалы, онлайн-курстар) бөлігінің болу тұрғысынан оқулықтың заманауи мәні маңызды орын алды. Қазақ тіліне аударылған оқулықтар арасында ағылшын және француз, орыс тілінде жазылған, АҚШ, Рессей, Франция, Швейцария және Ұлыбританияның үздік зияткерлік өнімдері бар. 18 оқулықтың 16 оқулығыағылшын тілінде, біреуі француз және біреуі орыс тілінде жазылған. Аударма тек ғана түп тілден аударылды, осы талапты «Ұлттық аударма бюросы» коммерциялық емес қор – «Жаңа гуманитарлық білім. Қазақ тіліндегі 100 жаңа оқулық»арнайы жобасының операторы жүзеге асырды.

ҚМИУ (Теміртау қ.) кітапханасының сөрелеріне жинақталған осы жаңа оқулықтар университеттің профессорлы-оқытушылар, студенттерінің үлкен қызығушылығын тудырды. Оқулықтардың полиграфиясы әдемі, атаулары қызықты, аударма сапалы.

«Қазақ, орыс және шет тілдер» кафедрасының меңгерушісі Н. А. Әбдікәрім жаңа оқулықтардан екі оқулықты алды.

– Оның бірі «Тіл біліміне кіріспе». Кітап қызықты және пайдалы. Бұрын ғылым тұрғысынан тіл қарым-қатынас құралы ретінде қарастырылды. 20-30 жыл бұрын біз жоғары білім алған кезде бастыс елдердің тіл мамандарының пікірлері қолжетімсіз болды. Казіргі уақытта оқыту бағыты өзгерді, сонымен бірге тілді зерттеу бағытында да көп аспектілі тәсілдер пайда болды –  Нұрзия Әбдікәрімқызы. – бұл оқулықта маңызды, қажетті және ғылыми дәйектелген тақырыптар салыстыру және салыстырмалы әдістермен қарастырылған. Мұнда тек ғана теориялық мәселелер ғана емес, сонымен қатар практикалық пайдалы материалдар, мысалы «Оқыту грамматикасы» бөлімінде қарастырылған.

Екінші оқулық «Тіл және мәдениетаралық коммуникация» Н. Ә. Әбдікәрімді ерекше қызықтырды. Бұл тақырып бүгін жаһандандыру және көптілді оықту моделі енгізілген жағдайда өте өзекті.

– Егер де адам қандай да бір қателіктер жіберген жағдайда, онда ғалымдардың пікірі бойынша бұл кешірімді – бұл жеке қате ретінде қабылданады – дейді Нұрзия Әбдікәрімқызы. – бірақта мәдениеттілік мәселесі  тұрғысынан бұл мүлдем болмайды. Қарым-қатынас кезінде мәдениетті білмеу тұрғысынан болғанқажетілкті адамдар өзінің халқын қорлау деп түсінеді. Сондықтан бірінші кезекте біз мәдениет аралықты коммуникация тақырыбы бойынша білімді игеруіміз қажет.

«Қазақстан тарихы және әлеуметті-гуманитарлық пәндер» кафедрасының аға оқытушысы М. С. Солтанға «Сократтан Дерридаға дейін. Философияның қысқаша тарихы» оқулығын оқу қызықты болды.

– Біздің кафедраның профессорлы-оқытушылар құрамы үшін жаңа оқулықтардың келуі тосын сый болды. Жақын уақытта бізде студенттерге социология, философия, психология, дінтану және басқа тақырыптар бойынша сапалы білім беруге мүмкіндіктер бар – дейді Мағира Солтанқызы. – Сократтан Дерридаға дейін. Философияның қысқаша тарихы» оқулығында тарихи оқиғалар, түйінді анықтамалар, сонымен бірге 15 ойшылардың, оның ішінде Декарт, Кант, Спиноза, Маркс, Витгенштейннің және т.б. өмірбаянымен танысуға болады.осы кітапқарды оқу барысында алған білімнің үлкен маңызы бар және мен өзімнің философия бойынша білімімнің сапасының деңгейін жоғарлатамын, осы білімдер маған докторантураға түсуге дайындалған кезімде өте қажет.

68 жастағы Жетпісбес Ахметовте «Қазақстан тарихы және әлеуметті-гуманитарлық пәндер» кафедрасында қазақ тілінде философия пәні бойынша сабақ береді.  ол өзіне қажеті «Антика философиясы» оқулығын таңдап алды.

– Мен енді қазақстандық, ресейлік және шетелдік, оның ішінде Батыс Еуропаның үздік лекторлары саналатын философтардың көзқарастарын салыстыру мүмкіндігіне ие болдым – дейді Жетпісбес Ахметов. – Жаңа оқулықта алғашқы мәлімет көзіне сілтеме жасаумен аникалық кезеңдегі әртүрлі философтар мектебінің көзқарастарғы сипатталған, Пифагор, Платон және Аристотельден бастап Плотин және Агустинге дейін олардың өмірге деген көзқарастары ұынылған. Діни философия, метафизика, логика, дүниетану тақырыптарына арналған бөлімдер қызықты.

ҚМИУ оқытушыларында жаңа оқу жылы басталған уақытқа дейін жаңа оқулықтармен танысуға және осы оқулықтарды өздерінің қажетіне пайдалану мүмкіндіктері бар. Оқулықтардың басылымынан басқа барлық оқушыларға осы оқулықтардың электронды нұсқасы тегін қолжетімді.

2018 жылы интернет психологиясы, халықаралық құқық, батыс философия тарихы, дипломатия, журналистика, лингвистика, семиотика, жаңа педагогика, сонымен қатар экономика және кәсіпкерлік бойынша қазақ тіліне тағы 30 оқулықты аудару жоспарланған.

Светлана ЕГОРОВА

Фото автордікі

Америка Құрама Штаттарында NAFSA конференциясы және ректорлар форумы өтуде, оған Қарағанды индустриялық университетінің ректоры Б. А. Жаутиков қатысуда.

Кеше 29 мамыр күні Пенсильванияда Annual Conference & Expo 2018 NAFSA конференциясы басталды. Қарағанды индустриялық университеті және Michigan State University арасындағы ынтымақтастық келісіміне қол қойылды. Бұл құжат ҚМИУ студенттеріне шетелде өзара тиімді оқыту процестерін дамытуға бағытталған Американдық семестр (ASP )бағдарламасына қатысуға мүмкіндік береді. Енді  ҚМИУ өзінің студенттерін Michigan State University бір оқу семестріне, оқу жылына не жазғы қысқамерзімді курстарға жібере алады.

Бүгін ректорлар кездесуі Pennsylvania State University өтуде. Спикерлер арасында – Халықаралық білім институты, ҚР Білім және ғылым министрлігінің өкілдері, АҚШ және Қазақстан университеттерінің ректорлары бар.

ҚМИУ баспасөз қызметі

ҚМИУ студенттері және оқытушылары 25 мамыр күні Тау-кен ғылымдары Академиясының қолдауымен РҒА Вернадский ат. Мемлекеттік геологиялық мұражай базасында тау-кен-геологиялық бейінді бағыттағы мамандықтар бойынша жоғары оқу орындары арасындағы Орталықта өткен «Геотермалды ресурстар және оларды Ресейде қолдану болашағы» атты телекөпір-дәрісті тыңдауға қатысты. 

Ресей және ТМД елдерінің жоғары және орта арнайы оқу орындарының студенттеріне арналған дәрісті РҒА Вернадский ат. Мемлекеттік геологиялық мұражайының директоры, т.к.-м.ғ.к., С. В. Черкасов оқыды. Сонымен бірге  шикізатты жетекші компаниялардың өкілдері де тыңдаушы ретінде қатысты. Осы тыңдаушылар қатарында ҚМИУ студенттері және оқытушылары да болды. Атап өту қажет, біздің университет осындай онлайн тәртібіндегі іс-шараға бұрын да қатысып жүр.

Жоғары оқу орындары арасындағы Орталықтың қызметінің озық бір бағыты мұнай газды және тау-кен-геологиялық бейінді мамандықтарға кәсіпті бағытталған, экологиялық көзқарасты тәрбилеу, геология және табиғатты пайдалану саласында жастар және балалар ортасында үздіксіз оқытуды дамытуға арналған бірыңғай коммуникациялық алаңдарды қалыптастыруға арналған жобаны жүзеге асыру. Осы бағытты жүзеге асыру шеңберінде Орталық өзінің заманауи жабдықтармен жабдықталған, кәсіпті дыбыс жазу студиясы алаңында дәрістер, шеберлік сыныптарын жүйелі түрде онлайн-трансляциялау тәртібінде ұйымдастырады.

 ҚМИУ баспасөз қызметі