2020 күнтізбесі атаулы күндерге, мерейтойларға және адамзат өміріндегі оқиғаларға бай. Сіз ерекше атап өткіңіз келетін атаулы күндер және ешқашан ұмытылмайтын есімдер бар. Олардың қатарына ұлы Ыбырай Алтынсариннің есімі кіреді.
Студенттердің қазақ халқының мәдениеті туралы білім көкжиегін кеңейту, сонымен қатар Ыбырай Алтынсариннің 180 жылдығына арналған «Тағдыр кезеңдері» атты, ұлы ағартушының мерейтойына арналған қазақ ағартушысы, жазушысы, фольклористі, қоғам қайраткері және этнограф ретіндегі шығармашылық тұлғасы туралы идеяны кеңейту шеңберінде, 2020 жылдың 23 қазанында Қарағанды индустриялық университетінде әдеби-тарихи іс-шара өткізілді. Іс-шараны «Қазақстан халқы Ассамблеясы» кафедрасының меңгерушісі Динара Кеңесқызы Жаңабергенованың жетекшілігімен ұйымдастырылды және өткізді.
Іс-шараның басты мақсаты – тарихи дүниетанымды, өз еліне және өз халқының мәдениетіне деген мақтаныш сезімін тәрбиелеу.
«Ыбырай Алтынсарин – Қазақстандағы ұлттық тәрбиенің алғашқы елшісі. Ондаған, жүздеген онша танымал емес, бірақ аз жарқын рухани ұстаздар, қазақ халқының рухын өзінің жеке тағдырларында көрсете отырып, қазақтың кең қабаттарына ата-бабаларының қазақтың бірегейлігін нығайту жолындағы істерін жеткізетін зерттеушілерін күтеді», – деді Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті, Ұлт Көшбасшысы Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев.
Қарағанды облысы Әкімі аппаратының «Қоғамдық келісім» КММ директоры: Бахтияр Перналиұлы Бекмурзаев қатысушыларға құттықтау сөз сөйледі.
Іс-шараға қатысушылар ұлы ұстаздың өмірі, шығармашылық мұрасы туралы баяндамалар жасады, өлеңдерін жатқа оқыды.
Іс-шара барысында респонденттер Ыбырай Алтынсариннің білім беруді дамытудағы орасан зор рөлін атап өтті. Ыбырай Алтынсарин өзінің туған халқына мейлінше көп пайда әкелуге деген үлкен ықыласқа бой алдырып, бала кезінен қазақ баласын оқытуға арналған педагогикалық жұмысты армандады. Оның шығармаларының әдеби мұрасы тек сипаттамалық емес, ағартушылық және патриотизм идеялары рухында айқын көрсетілген тәрбиелік сипатты. Ыбырай Алтынсариннің барлық шығармалары, аудармалары әр оқырманға қол жетімді, сирек кездесетін архивтік еңбектер жарық көрді, ал жас ұрпақ талантты ақын мен аудармашының шығармашылығын ризашылықпен зерттеді.
Іс-шараны қорытындылай келе, қатысушылар Алтынсариннің ағартушылық қызметінің кейбір негізгі тармақтарын атап өтті: ол Торғайдан кәсіптік-техникалық училищені, төрт екі жылдық орыс-қырғыз мектебін, бір қыздар мектебін, бес волость мектебін, орыс ауылының балаларына арналған екі мектеп ашты. Ол орыс графикасына негізделген қазақ алфавитін жасаушы, орыс-қазақ мектептеріне арналған екі оқулықтың авторы. 1879 жылы шыққан «Қырғыз хрестоматиясы» қазақ балаларына білім беру қызметін атқарды, өйткені олар сол арқылы географиямен және дүниежүзілік тарихпен танысты.
Алтынсарин мұғалім-ағартушы, қоғам қайраткері ғана емес, сонымен бірге ғалым-этнограф әрі жазушы. Ауылдан ауылға жолсыз жүріп келе жатып, өзінің тәрбиелік міндеттерін шеше отырып, ол өз халқының салт-дәстүрлері мен әдет-ғұрыптарының барлық сүйкімділігі мен байлығын қалай сақтау керектігі туралы алаңдады. Ол, мысалы, үйлену тойлары туралы очерктер жазады, қазақтың ауызша шығармашылығы үлгілерін жүйелейді. Оның сөзі: «Ұстаздық сізге бақыт сыйлайды, ол нұрындай жарқырайды» деген сөздер әрқашан өзекті және мен сіздерге, жастарға, ұлы ұстаз келісімінің терең мағынасын тезірек түсінулеріңізді қалаймын.
Мұндай кездесулер студент жастарға Қазақстан Республикасының дамуында өшпес із қалдырған және әлі де жас ұрпақ үшін үлгі болып қала беретін Ыбырай Алтынсариннің педагогикалық мұрасының тарихына жақындауға көмектеседі. Кез-келген ұлт өзінің саясаткерлерімен, қоғам қайраткерлерімен, ақын-жазушыларымен мақтан тұтады. Қазіргі заманда Қазақстанда бүкіл саналы өмірін сауатсыздықты жоюға, қазақ халқын орыс және әлемдік мәдениеттің құндылықтарымен таныстыруға арнаған Ыбырай Алтынсарин туралы естелік ерекше құрметке ие.
Іс-шара соңында іс-шара қатысушыларына ұлы ұстаз Ы.Алтынсарин туралы «Ұлы қазақтардың құпиялары мен тағдырлары» фильмінің көрсетілімі ұсынылды.
ҚарИУ баспасөз орталығы