25 сәуір күні ҚМИУ “Рухани жаңғыру” және “Ұлы даланың жеті қыры” атты бағдарламалық мақалалар аясында дөңгелек үстел өтті.

Бұл іс-шараны “Қазақстан тарихы және әлеуметтік-гуманитарлық пәндер” кафедрасы ұйымдастырды.

Модератор ретінде “Қазақстан халқы Ассамблеясы” кафедрасының меңгерушісі, гуманитарлық ғылымдар магистрі Жанабергенова Динара Кеңесқызы сөз сөйледі.

Ежелгі металлургия бойынша МҚӨ кафедрасының доценті Аманжолов Жуман Қалықұлы қызықты баяндама жасады. Жұман Қалықұлы темір кенін балқытуға арналған пештерді Қазақстанда Орталық Азияда салуды бастағанын айтты: “Біздің еліміздің жері минералдарға бай». Сондай-ақ, қару мен еңбек құралдарын дайындау үшін не істеу керектігін айтты.

Одан әрі қонағымыз Теміртау индустриалды-технологиялық колледжінің Ш-17-1 тобының оқушысы Учерова Аяужан сөз сөйледі. “Қазақтың салт дәстүрлері” атты баяндамасында Аяужан Ұлы дала әлемге жылқы шаруашылығы мен салт-дәстүрлер сыйлағанын айтты. Алғаш рет адамның жылқысын қолға алуы қазіргі Қазақстан аумағында орын алды, бұл туралы елдің солтүстігіндегі Ботай қонысының қазба жұмыстары куәландырады.

ТОМД-17к-2 тобының студенттері Рахымбаева Шынар мен Садуақас Аңсар “Көшпенді өркениеттің әлемдік мәдениетке қосқан үлесі” тақырыбында қызықты баяндама жасады. Олардың баяндамасында көшпелілердің әлемдік өркениетке қосқан үлесі зор екендігі атап өтілді. Жартысы мемлекеттердің Еуразия негізделген және күзетуі немесе олардың қатысуымен. Көшпенділердің өздері ешқандай дін құрмаған, бірақ буддизмнің, христиандықтың және исламның таралуына ықпал етті. Әскери істерде олар революция жасады. Олар ат үстіндегі садақ ату құрды. Жеңілістердің нәтижесінде көшпенділер барлық теңіз және жердегі сауда жолдарынан билік алды.

Бұдан әрі МиТНМ-18 тобының студенті Ағарыс Ақбота және УиА-18 тобының студенті Полуэктова Виктория “Қазақстан – Алма отаны” атты баяндамасымен сөз сөйледі. Өз сөзінде олар Қазақстанның барлық жер алмасының – Сиверс алмасының ата-бабасының сақтаушысы екенін айтты. Ежелгі Жібек жолының бағыттары бойынша Іле Алатауы етегінен Қазақстан аумағында ол Жерорта теңізіне түсіп, содан кейін бүкіл әлемге тарады.

Көшпенділердің зергерлік өнері туралы АиУ-18к-2 тобының студенті Алпысбаева Анелия айтып берді. Ол өз баяндамасында зергер-зергерлердің көп мөлшерде күміс тарақ (тарақ) және тіс тазалау (тіс шуқыш), сондай-ақ әр түрлі алтын әшекейлер дайындағанын, бірақ олар қымбат металдың салдарынан сирек кездесетінін айтты. Негізінен зергерлер зергерлік өнердің тамаша бұйымдарын жасап, күміспен жұмыс істеді. Анелия осы әшекейлерді өз бетімен көрсетті.

Э-17 тобының студенттері Тұрсынов Әділет пен Сейдуллаев Дархан Шоқан Уәлиханов Ресей және әлемдік ғылымға қандай үлес қосқанын айтып берді. Тарихшы, этнограф, лингвист, фольклорист, географ Ш. Уәлиханов қазақтардың және Орталық Азияның басқа да халықтарының этникалық, саяси, мәдени және әлеуметтік-экономикалық тарихын зерттеді. Ол өз еңбектерінде қазақтардың ауызша халық шығармашылығына этностың мәдени және рухани мұрасы ретінде ерекше көңіл бөлді. Ш. Уәлиханов әлемдік ғылымның көрнекті тұлғалары арасында лайықты орын алады. Оның Тянь-Шаньға, Шығыс Түркістанға (Жоңғария және Қашқария) саяхаттауы, ғылыми еңбектер мен зерттеулер әлемдік шығыстанудың маңызды үлесіне айналды.

ХТ-17 тобының студенті Атакулова Земфира “Конфессияаралық келісімді орнату барысында Қазақстанның тәжірибесі” тақырыбында баяндама жасады. Ол тәуелсіздік жылдарында біздің мемлекетіміз өңірдегі бейбітшілік пен тұрақтылықты нығайтуға бағытталған бірқатар бастамаларды ұсынғанын атап өтті. Жалпы Қазақстанның бейбітшілік пен келісімді нығайтуға бағытталған бастамалары Орталық Азияда, Еуразия құрлығында және бүкіл әлемде бейбітшілік пен тұрақтылықты қолдау үшін үлкен маңызға ие. Халықаралық аренада Қазақстан әлем аумағы, мәдениеттер мен діндердің диалогы мен жақындасуына арналған алаң ретінде қабылданады.

Баяндаманың келесі тақырыбы бүгінгі күннің “ыстық” тақырыбы болып табылады. ТОМД-18к тобының студенттері Нұрғалиқызы Ақерке, Абдукаримұлы Сапарбек, Сүлейменов Асқар, Ержан Ардақ және Темірәлі Нұрай әлемдік қоғамға Қазақстанның қалай ашылғанын айтып берді. Қазақ халқының сан ғасырлық тарихында өз бастауын алған қазақ әндерінің сұлулығын, тереңдігін және күшін ғаламшардағы барлық континенттердің тыңдаушыларына жеткізген алғашқы Димаш. Көптеген елдерде музыка әуесқойлары қазақ мәдениетін, өнерін зерттей бастады, тіпті қазақ әндерін шырқауды үйренеді. Бір жарым миллиард Қытайда “Дайдидау” және “Ұмытылмас күн” әндері топ-чарларда жетекші орын алады, тіпті мектептерде де ән айтады. Димаштың “Абай жолы” атты сүйікті кітабы қазір қытай тіліне аударылып жатыр.

Қазақ жерінің тарихы мен мәдениеті көп қырлы және әлемдік мәдениет үшін өте маңызды.

ҚМИУ баспасөз қызметі